Geschiedenis Indische rijsttafel

Van generatie op generatie is de Indische rijsttafel als een koloniale erfenis doorgegeven. De Indische eetcultuur en de rijsttafel is een product van het kolonialisme.

Eigenlijk praten Indische mensen zelf bijna nooit over de rijsttafel. Dat is eigenlijk heel logisch want dat is hun eten niet. Misschien klinkt dat vreemd maar het waren de veelal welgestelde Europeanen die de rijsttafel lieten opdienen.Zo'n uitstalling van zoveel mogelijk gerechten ineens die allen heerlijk geurden en er goed uitzagen werkte vooral statusverhogend voor de gastheer en gastvrouw. De Indo's vonden het eten zelf veel belangrijker en met de eenvoud daarvan was weinig mis. Een bord rijst met sayur en een gedroogd visje was het lievelingseten van menige Indo.

Toch wordt er wel eens een maaltijd aangeboden met meerdere gerechten met Indische, of beter gezegd Javaanse, gerechten bij een selamatan of ceremoniële maaltijd, bijvoorbeeld bij het huwelijk, een geboorte of een overlijden. Maar dan is dat meer bedoeld als een soort offerande ter voortzetting van de selamat. Want zonder een selamatan het dagelijkse leven door laten gaan zou leiden tot disharmonie en ongeluk. 

Tegenwoordig is het hier in Nederland natuurlijk anders geworden. Een rijsttafel is hier gemakkelijk te verkrijgen via een restaurant of cateraar en de oorspronkelijke achtergrond is praktisch verdwenen. Bovendien het gemak van het door een ander te laten koken en bakken is heel wat praktischer als zelf - soms dagenlang - in een keuken te staan om 15 of meer gerechten op tafel te krijgen. Ook wordt er bij de Indische families in huiselijke kring met feestelijke gelegenheden vaak uitgebreid gekookt en leeft de selamatan eigenlijk nog een beetje voort.